جشن امردادگان
جشن امردادگان که بهعنوان امردگان یا آماردگان نیز ترجمه میشود، یک سنت باستانی ایرانی است که ۱۲۷ روز پس از نوروز برگزار میشود. امردادگان در فارسی به معنای «بی مرگ» است. پنجمین ماه تقویم فارسی مرداد است که از واژه امرداد یا امرتات آمده است. جشن امردادگان بیش از 4000 سال توسط زرتشتیان برگزار می شد. این جشن به روز هفتم مرداد می رسد. در ایران باستان این جشن را به فرشتهای از مقربان درگاه اهورامزدا نسبت میدهند. وظیفه این فرشته نگهداری از جهان و از بین بردن گرسنگی و بیماری ها است. از همان دوران باستان و کهن برگزاری مراسمات مختلف و منحصر بفرد در بین ایرانیان رواج داشته است و جشن امردادگان نیز یکی از این جشن های منحصر بفرد است که ایرانیان برای نشان دادن پیروی خود از آن فرشته به پایکوبی مشغول می شوند. آثار زیادی از جشن امردادگان از بزرگانی چون خیام به جای مانده است .
امشاسپند امرداد چیست؟ واژه امشاسپندان از دو جز امشه به معنای جاودانگی و سپنته به معنای پاک و مقدس تشکیل شده است. در آیین زرتشت ۷ امشاسپند وجود دارد. چهار نفر از آنها مرد و سه نفر هم زن هستند. امشاسپندان تجلی صفات اهورامزدا در نظام هستی دین زرتشت هستند. در واقع نماینده اهورامزدا در نگهداری عالم و هدایت انسانها محسوب میشوند. امرداد نام آخرين امشاسپندان است و معنای جاودانگی دارد. درحالیکه مرداد معنی نیستی و مرگ میدهد اما با اضافهشدن الف در اول آن معنی آن بهیکبار عوض میشود و از مرگ و نیستی به رستگاری یا جاودانگی تبدیل میشود. امرداد وظیفه نگهبانی از گیاهان و نگهداری از رمهها را دارد. او میکوشد گیاهان پژمرده نشوند و بیماری و مشکلات را از بین ببرد. جشن امردادگان، هر سال در تاریخ هفتم امرداد در تقویم باستانی ایرانیان یا سوم امرداد در تقویم فعلی ایران برگزار میشود. در دوره باستان سال به ۱۲ ماه و هر ماه به ۳۰ روز تقسیم میشد؛ اما امروز ۶ ماه اول سال به ۳۱ روز و پنج ماه بعدی به ۳۰ روز و ماه آخر سال به ۲۹ روز و اگر سال کبیسه باشد، به ۳۰ روز تقسیم میشود. به همین دلیل، جشن امردادگان، نسبت به گاهشمار باستانی، چهار روز جلوتر و در تاریخ سوم امرداد است.
آیین امردادگان
این جشن در مرداد ماه برگزار می شود و با اینکه فصل تابستان مرداد ماه را در خود جای داده است و در فصل تابستان نعمت فراوان است از میوه گرفته تا آب رودخانه ها، مردم به علت ترس از خشکسالی و قحطی وباور داشتن به اینکه شکرگزاری خداوند می تواند باعث دور شدن این بلاها شود، در این روز به سمت باغ ها ،بوستان ها و چشمه سار ها می رفتند و پس از شکرگزاری به درگاه اهورامزدا در طبیعت به جشن و پایکوبی می پرداختند.از آداب مشترک تمامی جشن های ایرانی می توان به هدیه دادن، آماده کردن غذاهای متنوع و پخت شیرینیهای متنوع و دوست داشتنی اشاره کرد.
در مورد جشن امردادگان در زرتشتنامه چنین سروده شده است:
چو گفتار خردادش آمد به سر / همان گاه امرداد شد پیشتر
سخن گفت درباره رستنی / که زرتشت گوید ابا هر تنی
نباید به بیداد کردن تباه / به بیهوده برکندن از جایگاه
کزو راحت مردم و چار پاست / تبه کردن او، نه راه خداست
موضوعات اصلی جشنواره های ایرانی چیست؟
جشن های ایرانی اغلب حول محور مضامین تجدید، نور بر تاریکی، اجتماع و جشن چرخههای طبیعت میچرخند. این مضامین عمیقاً در سنتهای فرهنگی و تاریخی ایران ریشه دارند که نشاندهنده میراث غنی کشور و اهمیت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی است.
آیا بازدیدکنندگان بین المللی می توانند در جشن های ایرانی شرکت کنند؟
بله، بازدیدکنندگان بین المللی می توانند در جشنواره های ایرانی شرکت کنند. بسیاری از این رویدادها، مانند جشنواره گلاب و جشن های نوروزی، گردشگران را از سراسر جهان جذب می کند. شرکت در این جشنواره ها فرصتی بی نظیر برای تجربه مستقیم فرهنگ، سنت ها و مهمان نوازی ایران است.
اهمیت غذا در جشن های ایرانی چیست؟
غذا در اعیاد ایرانی، نماد مهمان نوازی، سنت و تقسیم برکت است. هر جشنواره ای سنت های آشپزی منحصر به فرد خود را دارد، از خوراکی های شیرین نوروز گرفته تا غذاهای ویژه ای که برای شب یلدا تهیه می شود. این شیوه های آشپزی فقط برای تغذیه نیست، بلکه برای تقویت پیوندهای جمعی و تجلیل از میراث متنوع آشپزی ایران است.
جشن های ایرانی چگونه تنوع فرهنگی کشور را منعکس می کنند؟
تنوع فرهنگی ایران در جشنوارههای آن که سنتهای اقوام مختلف در داخل کشور را جشن میگیرند، به وضوح منعکس میشود. از جشنهای کردی نوروز گرفته تا مراسم محرم تحت تأثیر اعراب، جشنوارههای ایرانی، ملیلهای غنی از فرهنگها، زبانها و سنتهایی را به نمایش میگذارند که در کنار هم در ایران وجود دارند. این تنوع به تقویم جشنواره های کشور عمق و تنوع می بخشد و میراث چندفرهنگی ایران را برجسته می کند.